تریپس

تریپس حشره ای کوچک و باریک و معمولا دارای طول کمتر از ۵ میلی متر می باشد رنگ آن بر حسب گونه به رنگ سیاه یا قهوه ای متمایل به زرد است، اگرچه بعضی از گونه ها بدون بال هستند ولی غالبا دارای دو جفت بال ریشه دارمی باشند که در حالت بدون حرکت در قسمت میانی بدن جمع می شود. لاروهای اولیه قهوه ای کمرنگ تا سیاه یا زرد و در حدود ۷۵ درصد اندازه حشره بالغ هستند. 

تریپس با استفاده از قطعات دهانی ساینده محتوای سلولهای اپیدرمی را خارج می کند. تریپسها معمولاً در مناطق سایه دار گیاه مخفی و در زمان آسیب جدی محصول فعال می شوند. 

تریپس گل رایج ترین گونه تریپس توت فرنگی گلخانه ای است که در سرتاسر جهان علاوه بر توت فرنگی گلخانه ای، به توت فرنگی فضای باز نیز خسارت می زند خسارت تریپس ابتدا به صورت لکه های خیلی کوچک خاکستری روی سطح گیاه ظاهر و سرانجام با پیوستن آنها به یکدیگر ایجاد رنگ سفید و با واکنش گیاه به تزریق بزاق حشره تغییر در رشد آشکار می شود. 

تریپسها با گسترش نهنج از بافت بین فندقه گل ها و میوه توت فرنگی تغذیه می کنند و با رشد میوه لکه های برنزه یا کدر و مات روی سطح میوه ظاهر می شوند. 

تریپسها علاوه بر تخریب میوه باعث افت چشمگیری در عملکرد گیاه می شوند بطور مثال توت فرنگی فضای باز پس از آلودگی به این آفت بیش از ۸۰ درصد افت عملکرد داشتند هندلی و پرلیس ۲۰۰۳ و افت مشابهی نیز در شرایط کشت بدون خاک مورد انتظار است. علاوه بر این تریپس قادر به گسترش تعدادی از بیماری های ویروسی می باشد. جمعیت آنها قادر است به سرعت از کشت فضای باز مزرعه های محلی توت فرنگی محصولات تحت کشت بدن خاک گسترش یابد، اگرچه تریپس ها در شرایط گلخانه در هر درجه حرارت و سطح رطوبتی قادر به تولید مثل هستند. 

تریپسها در سه مرحله لاروی رشد می یابند و تحت شرایط بهینه چرخه زندگی آنها ۳ تا ۵ هفته کامل میشود تخم توسط حشره ماده بصورت یک ساختار سیلت مانند روی سطح برگ گذاشته و پوره ها بعد از ۳ تا ۴ روز از تخم خارج می شوند اولین سن لاروی دوبار پوست اندازی و سپس شفیره می شود. 

حشره بالغ پس از مرحله نهایی شفیرگی دومین بار از تخم خارج میشود و جهت تغذیه در تمام نقاط گیاه یافت می شود. شبیه شتههای بالدار و مگس سفید که جذب تله های زرد چسبناک می شوند تریپس ها جذب تله های آبی چسبناک میشوند و اگر این تله ها در مکانهای مناسب قرار گیرند تشخیص وجود تریپس در محصول امکان پذیر می باشد. 

معمولاً بهترین روش جلوگیری از آلودگی تریپس نصب تله های مذکور در محل تهویه ها و حذف علفهای هرز اطراف سایه انداز گیاهی می باشد. کنترل تریپس ها با استفاده از حشره کش ها به لحاظ عدم پوشـش کـامـل حشره کش مشکل است. بسیاری از حشره کشها زنبورهای موثر در گرده افشانی توت فرنگی را نابود می کنند لذا باید در هنگام استفاده از حشره کش ها کندوها به مدت چند روز از محل دور شوند که این عمل روی گرده افشانی محصول اثر می گذارد. تریپس ها در نقاطی مستقر میشوند که امکان محلول پاشی حشره کش سخت می باشد همچنین آنها بطور سریع نسبت به استفاده بیش از حد حشره کش مقاوم می شوند. تریپس هـا با محلول پاشی حشره کشهای روغنی و گیاهی قابل کنترل هستند. اگرچه تکنولوژی محلول پاشی مورد استفاده باید پوشش مناسب و کافی را تضمین کند موفق ترین محلول پاشیها از قطره چکانهای خیلی کوچک در محدوده ۵۰-۵ میکرون و فشار هوا استفاده میکنند که از جمله آنها غبار پاش های کم حجم مـه پاش و محلول پاشهای الکتروستاتیک میباشند. مناطقی که کنترل طولانی مدت آفت مهم میباشد مدیریت مقاومت تریپسها به حشره کش ها انجام می شود. 

به طور کلی تکنیکهای مدیریت مذکور شامل تناوب مصرف حشره کشهای شیمیایی با توجه به عملکرد آنها میباشد بطوریکه نمونههای با عملکرد مشابه پیوسته استفاده نمیشوند ترکیب روش کنترل شیمیایی و فیزیکی باعث کاهش مقاومت به حشره کش میشود تولید کننده باید در زمانی که مقاومت به حشره کش آشکار می شود استفاده از آن را قطع و برنامه تناوب محلول پاشی همراه با شکارگرها را شروع نماید همچنین جهت محلول پاشی از تکنولوژی مناسب برای بهینه سازی پوشش حشره کش ها استفاده کند. در حال حاضر دو نوع کنه شکارگر، تریپس هـا را کنترل میکند شکارگرهای روی زمینی مثل کنه ها به تریپس های نابالغ حمله میکنند و نوع خاکزی شفیره تریپسها را در خاک می خورند ساسهای غارتگر کوچک برای کنترل تریپسهای بالغ و نابالغ توت فرنگی مفیدتر می باشند. تولید کنندگان توت فرنگی به دلیل تشخیص دشوار هجوم تریپس ها در مراحل اولیه همواره باید مراقب باشند ضربه آهسته به دسته های گل توت فرنگی روی صفحه سفید به تشخیص وجود تریپس ها و تصمیم گیری در خصوص زمان محلول پاشی برای کنترل آفت کمک میکند